Industrie en natuur in veilige harmonie

Guy Berthier en Koen Van den Steen, specialisten in resp. kwaliteit en sitebeheer, gingen op zoek naar een nieuwe verblijfplaats voor deze beschermde vogels.

Guy: “De boerenzwaluw - oorspronkelijk een grotbewoner met nesten in de beschutting van grotten en spelonken -  zoekt in het havengebied naar open, hoge hallen voor een veilige broedplaats. Daarbij zijn verzend-  en voertuighallen op industriesites gegeerd. Ze komen daar graag, omdat de ijzeren poutrels geschikt zijn om hun kleinesten tegen te bouwen. Al naargelang de functie van de hal zijn deze vogels echter niet overal gewenst, wegens overlast door vervuiling. In de verzendhallen van AO, ME en FK bijvoorbeeld proberen we te vermijden dat de vogels nesten komen maken, want dat is niet verenigbaar met onder meer de HACCP-normering van de opgeslagen producten. In de voertuighal voor de brandweerwagens hebben de boerenzwaluwen lang een thuis gehad, maar de hal is helemaal versleten en moet weg. Samen met Natuurpunt hebben we naar een oplossing gezocht.”

Koen: “De hal kon niet afgebroken worden, vooraleer de boerenzwaluwen een nieuwe plek toegewezen kregen. Pas nadat ze daar ook echt nesten komen maken, mogen oude broedplaatsen verwijderd worden. Collega’s op de Scheldelaan probeerden om de zwaluwen in open containers nest te laten maken. Zij hadden vorig jaar hun eerste broedgevallen, wat ook succesvol genoemd kan worden.”

Nieuwe woonst voor de boerenzwaluwen op de site Evonik Antwerpen

“In overleg met Agentschap Natuur & Bos en Natuurpunt beslisten we daarom om een nieuwe, open hal te bouwen voor de zwaluwen. Deze staat achter het labo, vlakbij de Safety Street, in een rustige, relatief groene zone. Om de vogels duidelijk te maken dat er een nieuwe nestplaats beschikbaar was, hebben we gewerkt met lokgeluiden in deze hal. EMR heeft een elektriciteitsleiding voorzien en IT heeft met een oude gsm en Bluetooth-verbinding de lokgeluiden herhaaldelijk laten afspelen. We weten door de aanwezigheid van uitwerpselen dat de hal werd verkend door de boerenzwaluw en ondertussen hebben we ook broedactiviteit vastgesteld.”

Guy: “De ruim 30 jaar oude voertuighal kan nu weg, maar daarnaast moesten we dit voorjaar tijdelijk extra maatregelen nemen. We hebben de AO-, ME- en FK-medewerkers aangeraden om in de poortopeningen tijdelijk plastic flappen te hangen. Dat maakt het moeilijker voor vogels om zomaar in en uit te vliegen. Op die manier werd de beschermde boerenzwaluw naar het nieuwe verblijf geleid, dat voorzien was van enkele kunstnesten.”

Koen: “We streven naar harmonie tussen industrie en natuur, maar dan wel op de veiligste manier. Site-ontwikkeling kan bijdragen aan oplossingen voor alle ‘bewoners’. Als we goed omgaan met de ruimte op ons terrein, dan kunnen we de toekomst van zowel industrie als natuur respecteren. Onze realisatie, een verblijf dat enkel voor de zwaluwen dient, is uniek en enig voorlopig. Bovendien is het zelfs een ‘lowcost’ hotel in vergelijking met de minder succesvolle en vooral duurdere open containers.  Agentschap Natuur & Bos en Natuurpunt waarderen onze samenwerking en inspanningen heel erg.”

“Boerenzwaluwen zijn trekvogels, de boerenzwaluwen die in België broeden overwinteren in West- en Centraal-Afrika. Tussen maart en juni keren ze terug naar hetzelfde nest als het nog in goede staat is. Daarom zijn de zwaluwen, maar in het bijzonder ook hun nesten, beschermd en was er een oplossing nodig voor de afbraak van de loods. We zijn blij dat het bedrijf volop de kaart trekt van de boerenzwaluw en een nieuwe speciaal  voor de vogels ingerichte loods voorziet.” is de reactie van het Agentschap voor Natuur en Bos.

“Vanuit Natuurpunt zijn wij heel blij dat er op zulke constructieve manier is omgegaan met de nestgelegenheid van de boerenzwaluwen. Dankzij een tijdig en positief overleg zijn we tot een oplossing gekomen die natuur en industrie laat samensporen”, aldus Willy Ibens, Voorzitter Natuurpunt Antwerpen Noord & Kempen vzw.